Geen loon bij het weigeren van werk

Als werknemer kun je in de situatie verkeren dat het geheel of gedeeltelijk onmogelijk is om jouw werkzaamheden te verrichten. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin het weer zodanig slecht is, dat werknemers die normaalgezien hun werkzaamheden buiten verrichten, dit wegens het weer niet kunnen doen. Of denk aan de horecawerknemers die tijdens de lockdown hun normale werkzaamheden niet konden uitvoeren. In principe weigeren deze werknemers het verrichten van werk. Heb je in een dergelijke situatie als werknemer nog recht op loon? En heb je ook recht op loon als je ziek bent en tijdens het re-integratietraject legt jouw werkgever niet-passende arbeid op?

Voor wat hoort wat

Normaal gezien hoor je als werknemer natuurlijk werkzaamheden te verrichten. Hier heb je immers een arbeidsovereenkomst voor gesloten met je werkgever. Tegenover het verrichten van werkzaamheden staat dat je loon ontvangt. Er kunnen zich echter omstandigheden voordoen waardoor je geheel of gedeeltelijk niet kunt werken. Als werknemer kun je dan nog steeds recht op loon hebben. De vraag is dan of de oorzaak van het niet kunnen werken bij de werkgever ligt of dat in redelijkheid gezegd kan worden dat het niet werken voor rekening van de werknemer komt. We noemen dit ook wel: geen arbeid, toch loon, tenzij…

Als werknemer behoud je recht op loon als je bijvoorbeeld niet kunt werken door een gebrek aan werk, onwerkbaar weer, bedrijfsstoringen, sluiting van de onderneming (ook in verband met corona) of ziekte van de werkgever. Het loon kan echter aan je neus voorbij gaan in de situatie waarin bijvoorbeeld je rijbewijs is ingetrokken, terwijl je als chauffeur werkt of als je tijdens een arbeidsconflict weigert op een andere werkplaats te werken en niet in gesprek gaat om het conflict op te lossen.

In de afgelopen twee jaar heeft het ‘geen arbeid, toch loon, tenzij…’ principe ook gespeeld. Zo oordeelde de kantonrechter in Rotterdam dat het feit dat de horeca gesloten moest worden vanwege het coronavirus in eerste instantie voor rekening van de werkgever komt. Toch werd ook geoordeeld dat een bedieningsmedewerker geen recht op loon had, omdat hij weigerde om tijdens de sluiting werkzaamheden in het afhaalgedeelte of als bezorger te verrichten.

Wil je recht houden op loon? Dan is het in ieder geval belangrijk dat je als werknemer laat zien dat je bereid en beschikbaar bent om werk te verrichten.

Werkweigering tijdens ziekte

De situatie wordt anders als je als zieke werknemer weigert werkzaamheden te verrichten. Tijdens ziekte heb je als werknemer in principe recht op loondoorbetaling gedurende 104 weken. Als werknemer moet je dan wel voldoen aan de re-integratieverplichtingen. Een van de re-integratieverplichtingen is het verrichten van passende arbeid.

Passende arbeid

Passende arbeid is de arbeid die specifiek is berekend naar de krachten en bekwaamheden (vaardigheden) van de werknemer. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de gevolgde opleiding(en), het arbeidsverleden, de gezondheidstoestand, de afstand tot het werk, het loon en hetgeen waar de werknemer tot in staat is. Uiteindelijk moet de passende arbeid redelijk zijn. Of dit ook zo is, zal per werknemer verschillend zijn.

Loonstop bij werkweigering tijdens ziekte

Als je als zieke werknemer passende arbeid wordt opgedragen, dan dien je dit te verrichten. Als je dit namelijk niet doet, kan dit leiden tot loonstop (lees voor meer informatie over loonstop bij re-integratieverplichtingen onze blog). De vraag blijft dan natuurlijk of sprake is van passende arbeid. Passende arbeid hoef je namelijk niet te verrichten als in redelijkheid gezegd kan worden dat je hiervoor een goede reden hebt. Mocht je passende arbeid opgedragen krijgen en ben je van mening dat het juist niet passend is, dan zou je bijvoorbeeld een second opinion kunnen krijgen over het oordeel van een bedrijfsarts of je kunt een deskundigenoordeel bij het UWV aanvragen.

Kortom…

Als werknemer kan jouw recht op loon vervallen als je weigert werk/passende arbeid te verrichten. Weiger je als (niet zieke) werknemer werk te verrichten, dan kun je nog steeds recht hebben op loon, tenzij vast komt te staan dat het niet werken voor rekening moet komen voor jou als werknemer. In het geval je als zieke werknemer werk weigert, dan dien je in principe de opgedragen passende arbeid te verrichten. Het kan natuurlijk voorkomen dat je van mening bent dat de opgedragen werkzaamheden juist niet passend zijn. Dan is het verstandig om een second opinion of een deskundigen oordeel bij het UWV aan te vragen. Bij weigering van het verrichten van de passende arbeid kan de werkgever namelijk je loon stopzetten.

Verkeer jij je in een dergelijke situatie of heb je andere vragen? Neem dan vooral contact met ons op. We staan graag voor je klaar.

Bronnen:
ECLI:NL:RBROT:2020:9951