Tien minuten voor de dienst aanwezig zijn? Die tijd moet ook worden betaald

Een werknemer moet steeds tien minuten voor aanvang van zijn dienst aanwezig zijn. Dat is volgens hem betaalde werktijd, maar zijn werkgever geeft hem hiervoor geen loon.

Een medewerker van een callcenter begint dagelijks om 9.00 uur. In de ‘planningsregels’ staat dat hij tien minuten voor aanvang van de dienst aanwezig moet zijn. Dan kan hij zijn computer opstarten, zodat hij om 9.00 uur klaar is voor het eerste telefoontje. Volgens de medewerker is het eerder aanwezig zijn dan 9.00 uur een opdracht van de werkgever en dus werktijd. Die tien minuten moeten worden uitbetaald, maar dat is nooit gebeurd. Hij eist dit loon met terugwerkende kracht over enkele jaren, bijna € 1.600.

‘Arbeidstijd’

Volgens de werkgever heeft de medewerker bij indiensttreding ingestemd met het reglement, dat onderdeel is van de arbeidsovereenkomst, en dus ook met de planningsregels. Het callcenter verwijst verder naar het Burgerlijk Wetboek, waarin staat dat ‘arbeidstijd’ de tijd is dat een werknemer ‘onder gezag van de werkgever arbeid verricht’. In deze tien minuten wordt er niet gewerkt: medewerkers kunnen alvast inloggen, koffie pakken of naar de wc gaan.

Geen meerwerk

De kantonrechter geeft de medewerker gelijk, waarop de werkgever hoger beroep aantekent bij het gerechtshof Den Haag. Daar verklaart de werkgever dat het opstarten van de systemen geen tien maar ongeveer twee minuten duurt. De tienminutenregel staat wel in de planningsregels, maar de werknemer staat dan niet al ter beschikking van het callcenter. Hij is dan niet verplicht zijn werkzaamheden uit te voeren en ontvangt ook geen instructies. Het is dus geen ‘meerwerk’.

Gebiedende wijs

Dat is het wél, oordeelt het gerechtshof. De medewerker is nu eenmaal op grond van zijn arbeidsovereenkomst gebonden aan de planningsregels. In de ‘gebiedende wijs’ staat dat hij zich tien minuten voor zijn dienst moet melden bij zijn supervisor. Toen deze medewerker eens te laat kwam, werd hij daarop aangesproken. Dat de werkgever dit overigens niet altijd controleert en dat geen sanctie volgt als een medewerker zich één of enkele minuten te laat meldt, wil niet zeggen dat dit geen meerwerk is. De tienminutenregel is niet zo maar een vrijblijvend advies.

Terugwerkende kracht

Zelfs al duurt het opstarten van de systemen maar twee minuten, dan betekent dat niet dat dit geen arbeidstijd is. Nu de medewerker aanwezig moet zijn, wordt hij beperkt in zijn mogelijkheden zijn tijd aan eigen zaken te besteden. Dat hij in die tijd nog niet productief is, doet daar niet aan af. Net als de kantonrechter vindt het gerechtshof dat die dagelijkse tien minuten moeten worden betaald, ook met terugwerkende kracht.

ECLI:NL:GHDHA:2023:738