Minderjarigen kunnen ook ondernemen, maar alleen met ‘handlichting’

Kunnen minderjarigen een eigen bedrijf beginnen? Wel als ze 16 of 17 zijn. Ze hebben dan wel 'handlichting' van de kantonrechter nodig.

Een jongeman wil gaan ondernemen. Hij wil zelfstandig een bedrijf beginnen waarmee hij goederen via internet kan in- en verkopen. Via zijn website wil hij onder andere door hem zelf ontwikkelde (gaming-)muismatten aanbieden. Hij heeft al een handelsnaam in gedachte en nagedacht over de rechtsvorm: zijn bedrijf moet een eenmanszaak worden, die hij wil inschrijven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.

Toestemming ouders 

Probleem: de jongen is pas 16. Minderjarigen kunnen wettelijk gezien wel bepaalde rechtshandelingen verrichten, maar alleen met toestemming van de ouders. Die toestemming kan alleen worden verleend voor een bepaalde rechtshandeling of voor een bepaald doel. Een eigen bedrijf opzetten en daarbinnen allerlei handelingen verrichten, valt daar niet onder. Deze jongen zou dus geen koopovereenkomsten kunnen afsluiten en geen zakelijke bankrekening kunnen openen en beheren.

Handlichting

Omdat deze jongeman niet wil wachten tot hij 18 is, vraagt hij de kantonrechter (rechtbank Overijssel) hem handlichting te verlenen. In het Burgerlijk Wetboek staat wat dat is: dan krijgt een 16- of 17-jarige bevoegdheden waardoor hij in bepaalde opzichten handelingsbekwaamheid verkrijgt als ware hij een meerderjarige.

De jongeman komt op zitting en de kantonrechter stelt hem vragen. Uit zijn antwoorden blijkt wel dat zijn verzoek kan worden ingewilligd. Bovendien hebben zijn ouders het verzoek tot handlichting mede ondertekend, wat ook een wettelijke eis is. De kantonrechter bepaalt daarbij uitdrukkelijk welke bevoegdheden van een meerderjarige aan de minderjarige worden toegekend. Met de handlichting kan hij eigenlijk alles doen wat nodig is voor zijn bedrijfje: overeenkomsten aangaan en betalingen verrichten. Hij wordt door de handlichting echter niet bekwaam om te beschikken over registergoederen, effecten of door hypotheek gedekte vorderingen.

Publicatie

In de wet staat verder dat de beschikking waarbij handlichting is verleend moet worden bekendgemaakt in de Staatscourant en in twee andere kranten. Op die manier kunnen zo veel mogelijk mensen ervan kennisnemen. Omdat tegenwoordig iedereen wel op internet kan, heeft de publicatie van de handlichting op het internet hetzelfde effect als publicatie in de Staatscourant en twee andere kranten, of misschien zelfs wel een ruimer effect, zo oordeelt de kantonrechter. Nu de Staatscourant op internet beschikbaar is en publicatie kosteloos is, is dat volgens de kantonrechter voldoende, zeker nu deze beschikking ook nog eens niet-geanonimiseerd op www.rechtspraak.nl wordt vermeld. 

ECLI:NL:RBOVE:2023:1758