Eigen bedrijf oprichten onder werktijd is niet onrechtmatig, maar wel schade vergoeden

Twee werknemers richten onder werktijd een eigen bedrijf op. Nadat gesprekken met hun werkgever over een samenwerking op niets zijn uitgelopen, stappen ze op. Hebben ze met de oprichting onrechtmatig gehandeld, zoals hun oud-werkgever stelt? 

Twee werknemers zijn in dienst van een bedrijf met verschillende bv’s. Het laatste deel van hun arbeidsovereenkomst werken ze voor een bv die een computerprogramma heeft ontwikkeld voor de automatisering van de planning en het beheer van onderhoud van vastgoed. Een van de twee werknemers was daar nauw bij betrokken. 

Eigen bedrijf

Tijdens hun dienstverband richten de twee werknemers een eigen bedrijf op. Een van hen bouwt hiervoor een computerprogramma. Met de werkgever wordt nog gesproken over een samenwerking, maar dit loopt op niets uit. Beide werknemers vertrekken daarna. Het bedrijf stapt daarop naar de kantonrechter (rechtbank Rotterdam). Het vindt dat het oprichten van het nieuwe bedrijf een tekortkoming oplevert en onrechtmatig is.

Niet onrechtmatig

De kantonrechter oordeelt echter anders. De ex-werknemers hebben hun werkgever op enig moment over hun nieuwe bv verteld, waarna een samenwerking is besproken. Toen die gesprekken strandden, heeft het bedrijf een van de werknemers gevraagd nog een paar maanden in dienst te blijven om het computerprogramma af te leveren. Hierdoor kon het niet anders dan dat de twee computerprogramma’s door elkaar zijn gaan lopen. Kennelijk accepteerde het bedrijf dat. Dit maakt dat de handelwijze van de twee werknemers minder snel onrechtmatig is.

Geen schending auteursrecht

Ook de samenwerking met de partners van het bedrijf is niet onrechtmatig, oordeelt de kantonrechter. Zo zijn daarover geen afspraken gemaakt, en heeft de ex-werkgever niet weersproken dat de uiteindelijke activiteiten van de nieuwe bv minder concurrerend zijn – en daarom minder onrechtmatig – dan eerst was beoogd.

En het ontwikkelen en het gebruiken van het nieuwe computerprogramma? Concurreren met een oud-werkgever is op zich niet onrechtmatig en de werknemers hadden bovendien toestemming gekregen van hun werkgever. Mede daarom is het ook niet onrechtmatig dat voor het nieuwe computerprogramma mogelijk dezelfde opzet is gebruikt als bij het bedrijf waar de werknemers eerst werkten. Ook van schending van het auteursrecht is volgens de kantonrechter geen sprake. Zo is niet komen vast te staan dat gebruik is gemaakt van de bron- of doelcode van het computerprogramma van de ex-werkgever. De ex-werknemers mogen dan ook doorgaan met hun activiteiten en het nieuwe computerprogramma mag daarbij worden gebruikt.

Tekortgeschoten

Maar, zo oordeelt de kantonrechter verder, de twee werknemers zijn wel tekortgeschoten in de nakoming van hun arbeidsovereenkomsten. Zij hebben immers – zo blijkt uit verschillende Whatsappberichten – (stiekem) een deel van hun werktijd aan het oprichten van hun nieuwe bv besteed. De kantonrechter schat in dat het om gemiddeld 5 procent van de werktijd ging. Hoewel een werkgever van haar werknemers in beginsel niet mag verwachten dat zij 100 procent van hun werktijd aan de werkgever besteden, ligt dat anders nu de twee bezig waren met het oprichten van een eigen bedrijf. Dat hoeft een werkgever niet te pikken. De schade die hun ex-werkgever daardoor heeft geleden, moeten ze dan ook vergoeden.

Collega’s aangespoord

De twee werknemers hebben ook nog twee collega’s ingeschakeld voor hun nieuwe bedrijf, zo blijkt uit de stukken. Dat zij hen vroegen mee te gaan naar de nieuwe onderneming is op zich niet onrechtmatig, maar dat zij hen aanspoorden een deel van hun werktijd (dat ook wordt geschat op 5 procent) daaraan te besteden is dat wel. De kantonrechter acht alle vier aansprakelijk voor de schade die de oud-werkgever hierdoor heeft geleden.

Tekortgeschoten

Daarnaast is gebleken dat de twee werknemers de belangen van hun nieuwe bedrijf boven die van hun oud-werkgever hebben gesteld bij een bestaande en een potentiële klant van hun baas. Daarmee zijn ze eveneens tekortgeschoten in de nakoming van de arbeidsovereenkomst en ook die schade moet worden vergoed. Hetzelfde geldt voor de licentie van hun ex-werkgever die is gebruikt bij het bouwen van het nieuwe computerprogramma.

Samen aansprakelijk 

Volgens de kantonrechter is het handelen van de twee werknemers en hun nieuwe bv zo met elkaar verweven dat een tekortkoming of onrechtmatige daad van een van hen ook aan de anderen moet worden toegerekend. Dit betekent dat zij steeds samen aansprakelijk zijn en dat hun oud-werkgever de volledige schade op ieder van hen mag verhalen. Daarnaast moeten zij alle documenten en elektronische bestanden vernietigen die ze nog van het bedrijf in hun bezit hebben en daarvan een bewijs sturen, op straffe van een dwangsom van € 10.000 voor iedere dag dat ze dat niet doen, met een maximum van € 150.000.

ECLI:NL:RBROT:2023:4538