Een zakenpartner op internet een oplichter noemen: soms mag het

Twee partijen hebben een zakelijk conflict. De ene meldt op diverse internetfora dat de andere een oplichter is. Kan dat zomaar?

Beide partijen, een directeur en een zelfstandig ondernemer, zijn actief in de parapsychologische dienstverlening. Jaren geleden hebben ze een ‘geheimhoudingsovereenkomst’ ondertekend, met forse boetebedingen als de geheimhouding wordt geschonden. Deze overeenkomst werd al na een maand door de directeur vernietigd.

Vier jaar later krijgt de ondernemer een factuur van bijna 4 miljoen euro wegens overtreding van de overeenkomst. De ondernemer plaatst vervolgens allerlei waarschuwende berichten op Facebook, Trustpilot, Kassa, Opgelicht! en Radar. De strekking van die berichten is steeds dat de directeur een oplichter is, een fantast, een rat en een leugenaar. De directeur eist dat de ondernemer deze berichten verwijdert en geen verdere uitlatingen meer over hem doet. De uitspraken vindt hij beledigend en dus onrechtmatig. Hij eist 2 miljoen euro voor immateriële schade, gederfde winst en geleden verlies.

Belangenafweging

Bij het beoordelen of de uitlatingen onrechtmatig zijn, moeten twee belangen worden afgewogen: de eerbiediging van de goede naam en reputatie van de directeur en het belang om misstanden aan de kaak te kunnen stellen. Welk belang zwaarder weegt, is afhankelijk van de aard van de uitlating en de ernst van de gevolgen voor de directeur, de ernst van de misstand, of de beschuldiging kan worden waargemaakt, de bewoordingen van de uitlating, de vraag of de misstand op een minder schadelijke wijze aan de kaak kon worden gesteld en de maatschappelijke positie van de directeur.

De rechtbank Den Haag vindt de uitlatingen niet onrechtmatig. De directeur eist forse boetes zonder deugdelijke grondslag; er is immers geen overeenkomst meer. Dat is een ernstige misstand waartegen de ondernemer mocht waarschuwen. Er was ook geen andere effectieve en minder schadelijke manier om dat te doen. Hij mocht de directeur een ‘oplichter en fantast’ noemen, omdat hij dit uit het beschikbare feitenmateriaal blijkt te zijn. Dat de toon van de berichten weinig subtiel is, maakt de uitlatingen ook niet onrechtmatig. Op discussiefora op internet is het gebruikelijk dat de toon scherper is en dat er wordt overdreven. Lezers weten dat ze uitlatingen niet helemaal letterlijk moeten nemen. Uitlatingen op dergelijke fora zijn opvattingen van mensen aan wie geen bijzondere reputatie of gezag toekomt. De ondernemer heeft niet onrechtmatig gehandeld jegens de directeur en hoeft de gevorderde schadevergoeding niet te betalen.

ECLI:NL:RBDHA:2021:11734