Hoe betrouwbaar is een digitale handtekening?

Stel, je ontvangt digitaal een overeenkomst. Hoe zet jij jouw handtekening? Print je de overeenkomst uit om er met de goede oude pen een krabbel onder te zetten, zodat je vervolgens een gescande versie kan retourneren? Of maak jij gebruik van ‘de digitale handtekening’? Beide opties hebben zo zijn voor en nadelen. Tegenwoordig wordt dan ook veel vaker gebruik gemaakt van de digitale handtekening. Hierbij ontstaan wel belangrijke vragen als: is de digitale handtekening veilig en kun je er rechtsgeldig een overeenkomst mee sluiten?

Waarom überhaupt een handtekening?

Of een handtekening nou ongeschreven of digitaal is, het is in iedere situatie altijd verstandig om bij het sluiten van een overeenkomst een handtekening te zetten. Mocht een situatie namelijk zodanig escaleren dat een oordeel van de rechter nodig is, dan heeft een overeenkomst met een handtekening meer bewijskracht dan een overeenkomst zonder handtekening. Bestaat de overeenkomst uit meer dan één pagina? Dan is het altijd aan te raden om op iedere pagina een paragraaf te zetten. Zo zorg je ervoor dat de hele overeenkomst een zodanige bewijskracht heeft.

De digitale handtekening

Hoewel iedereen zijn eigen unieke handtekening heeft, lijkt het erop alsof we twee soorten handtekeningen hebben: de handgeschreven en de digitale versie hiervan. Niets is minder waar, want zodra jouw handgeschreven handtekening een digitale versie krijgt, onderscheiden we drie typen:

• De gewone elektronische handtekening;
• De geavanceerde elektronische handtekening; en
• De gekwalificeerde elektronische handtekening.

Voor de betrouwbaarheid van jouw digitale handtekening is van belang onder welke categorie we de handtekening kunnen plaatsen. Een gekwalificeerde elektronische handtekening wordt namelijk altijd gelijkgesteld met een geschreven handtekening; de geavanceerde elektronische handtekening soms.

De gewone elektronische handtekening

Een goed voorbeeld hiervan is de gescande handgeschreven handtekening. Deze wordt vaak gebruikt om digitale brieven en/of e-mails te ondertekenen. Het nadeel hiervan is dat het niet zo betrouwbaar is. Het is immers lastig na te gaan wie er daadwerkelijk ondertekend heeft en bovendien is het makkelijk na te maken.

De geavanceerde elektronische handtekening

Met een geavanceerde elektronische handtekening is het mogelijk om de identiteit van degene die ondertekent te achterhalen. Er wordt namelijk gebruik gemaakt van een soort (digitaal) sleuteltje die verbonden is aan de ondertekenaar. Bijvoorbeeld omdat alleen de ondertekenaar het sleuteltje kan activeren met zijn vingerafdruk of de pincode ervan heeft. Een voordeel van deze handtekening is dat het hierdoor een stuk betrouwbaarder is dan een gewone elektronische handtekening. Bovendien wordt het zichtbaar als een document na de ondertekening wordt gewijzigd.

De gekwalificeerde elektronische handtekening

Dit is de meest betrouwbare vorm van een elektronische handtekening. Dit is eigenlijk een geavanceerde elektronische handtekening alleen wordt de handtekening dan gemaakt met een gekwalificeerd middel en is deze gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat. Zo’n handtekening is altijd rechtsgeldig.

 De handtekening in een pdf-document

In een pdf-document is het mogelijk om de gescande versie van je handtekening te plaatsen. Uiteraard is het ook mogelijk om zo’n gescande versie in een word document te plaatsen waarvan je later een pdf-bestand maakt. Zo’n handtekening valt onder de gewone elektronische handtekening en kan voor problemen zorgen. Ook al zou jij jouw handtekening voor een gedeelte over de tekst uit het document plaatsen, dan blijft het voor een ander mogelijk om het document aan te passen nadat je hebt ondertekend. Daarnaast zijn er altijd mensen die creatief genoeg zijn om jouw handtekening alsnog na te maken. Bovendien is het voor jou lastig om te controleren of de overeenkomst door de juiste persoon is ondertekend als diegene in een pdf-document heeft ondertekend. Zodra een situatie uit de hand loopt en de zaak aan de rechter voorgelegd moet worden, zullen problemen rondom zo’n handtekening lastig te bewijzen zijn. Dit wil je natuurlijk voorkomen.

Wat kun je het beste doen?

Het belangrijkste is dat je een document ondertekent, zodat er meer bewijskracht aan kleeft. Wil je een handtekening zo betrouwbaar mogelijk zetten? Dan is het verstandig om een gekwalificeerde elektronische handtekening te zetten of (zelfs nog beter) een gekwalificeerde handtekening. Is dit voor jou geen mogelijkheid? Dan blijft het vooralsnog verstandig om de handtekening gewoon met een pen op papier te zetten.

Heb jij een vraag naar aanleiding van deze blog? Of kunnen we je ergens mee helpen? Laat het ons dan vooral weten!

Bronnen:
ECLI:NL:HR:2019:641